De gesubsidieerde vrije basisschool “De Omnibus” (Tielen)

Een ouder aan het woord.

Een ouder meldde de school aan bij het Netwerk Leerproblemen Vlaanderen met deze beschrijving van de werking.

“Als ouder van een kind met een leerstoornis wil ik graag de aanpak van beide juffen in de bloemetjes zetten. Sinds vorig jaar hebben zij de ‘schotten’ tussen de 2 klassen doorbroken en hebben ze op die manier een hele nieuwe dynamiek op gang gebracht die ten goede komt aan alle leerlingen, maar zeker ook aan de leerlingen met leerproblemen.
Er zijn in de school onvoldoende uren om 2 fulltime klasleerkrachten in het 4e in te zetten. Door creatief puzzelwerk van de directie is dit wel zo veel mogelijk gerealiseerd. Op andere momenten zitten beide klassen samen of wordt er leerjaardoorbrekend in graden gewerkt (voor bepaalde onderdelen van muzische vorming en LO).

In dit voorbeeld sta ik wel vooral stil bij het werken in het 4e leerjaar.

Tijdens de momenten dat er 2 leerkrachten beschikbaar zijn, zitten de klassen bijna altijd gemengd en met 2 leerkrachten voor de hele groep.
3 dagen van de week wordt er tijdens de voormiddag de hele tijd in hoeken gewerkt. Er zijn steeds 8 hoeken ( 2x taal, 2x reken, muzische, WO, spelling en een keuze-hoek).
De dag begint klassikaal (2 klassen samen) 30min

  • 1 leerkracht doet de uitleg van de hoeken van haar klas: kan uitleg werkwijze hoek zijn, maar ook instructie van nieuwe leerstof, nodig voor het hoekenwerk
  • andere leerkracht doet remediëring (lezen, tafels) of pre-teaching met de leerlingen met extra zorgbehoeften
  • Daarna wisselen: andere juf legt uit ‘haar’ hoeken uit, de andere remedieert achter in de klas
  • Beide leerkrachten overleggen veel over welke leerlingen welke extra ondersteuning nodig heeft.

Voor de speeltijd werken de leerlingen in 4 hoeken, na de speeltijd in 4 andere hoeken. Ze hebben hiervoor 2 lokalen beschikbaar. De ene klas is de ‘taalklas’, de andere de ‘rekenklas’. De juffen wisselen van week tot week. ). Juf begeleidt steeds de reken- of taalhoek, waarin nieuwe leerstof aan bod komt. In de rest van de hoeken werken de leerlingen zelfstandig. De kinderen komen tussendoor wel regelmatig feedback vragen, waardoor bijsturing snel mogelijk is.

De samenstelling van de groepen verandert per week. De juffen kunnen hierbij flexibel inzetten op homogene/heterogene groepen, afhankelijk van de aangeboden leerstof. Meestal werken ze wel met heterogene groepen.

Ook tijdens de namiddag bv. tijdens godsdienst zitten de leerlingen van beide klassen samen. 1 juf geeft de les terwijl de andere een groepje apart kan nemen voor remediëring of extra uitdaging.

Voordelen die de juffen aangeven van deze manier van werken:

  • Op deze manier hebben beide juffen goed zicht op de ontwikkeling van alle leerlingen voor alle domeinen. Dit maakt dat ze ook samen kunnen nadenken over wat de leerlingen kan helpen om nog beter tot leren te komen. Bij zorgnoden kunnen ze klasoverschrijdend ‘problemen clusteren’ en gaat niet elke leerkracht enkel op zoek naar ondersteuning voor haar eigen kinderen. Remediëring gebeurt door beide leerkrachten.
  • De concentratie en taakspanning van de kinderen is veel beter. Ze hebben ongeveer 15 minuten per hoek waardoor ze heel actief gestimuleerd worden de hele tijd.
  • Er is veel minder storend gedrag owv minder verveling, rustiger in de klas
  • Het is veel makkelijker om te differentiëren op deze manier. Er kan beter ingespeeld worden op de individuele leerbehoeften.
  • Voordien werd hoekenwerk vooral gebruikt voor herhalingsleerstof, maar nu ook voor nieuwe leerstof en toetsen.
  • Doordat nieuwe leerstof in kleine groep wordt ingeoefend, heeft de leerkracht meteen heel goed zicht op wie wat al kan. Directe feedback en bijsturing is mogelijk. Dit werkt veel efficiënter dan achteraf verbeteren.
  • Leerlingen leren veel zelfstandiger werken bv. voor muzische opdrachten werken ze meestal met een stappenplan. Niet altijd makkelijk voor de kinderen, maar ook hierin leren ze veel. Verder ligt hun materiaal steeds klaar in een vakje wat ze dus zelf leren beheren.
  • Kinderen leren elkaar heel goed helpen en samenwerken in verschillende groepen. Er worden verschillende hulpmiddelen geboden aan leerlingen die het nodig hebben. Er wordt gedifferentieerd in aanbreng, oefening, huiswerk en toetsen. Leerlingen vinden dit ondertussen heel gewoon.
  • Je kan veel meer met materiaal, levensechter, gaan werken omdat je veel minder materiaal tegelijkertijd nodig hebt. Dit maakt het als leerkracht veel makkelijker om materialen te voorzien, waardoor ook sneller geneigd bent om dit te doen.
  • De leerkrachten geven aan op deze manier ook veel van elkaar te leren.

Aandachtspunten

  • Deze manier vraagt niet per se meer voorbereidingstijd voor de leerkrachten. Ook werken in het werkboek van de gebruikte methode kan prima op deze manier => manier van werken motiveert en houdt concentratie beter op peil.
  • Goed overleg tussen de leerkrachten is wel essentieel: mondeling, messenger + bijhouden in agenda wie wat heeft gedaan
  • Door de schoolorganisatie (bv. sport die gegeven wordt aan beide klassen op hetzelfde moment) komt er tijd die ingezet wordt voor overleg met de zorgleerkracht, betrokken logopedisten, ouders. Hierdoor worden strategieën op elkaar afgestemd en kan er efficiënt gewerkt worden.
  • Het is fijn om te zien hoe leerkrachten van andere leerjaren geïnspireerd geraken. Het is dus ook mogelijk om met vertrouwen van de directie ‘klein’ te beginnen met veranderingen en deze ideeën zich zo te laten verspreiden.

Wat zien wij als ouders?

Een dochter die ondanks hardnekkige automatisatieproblemen goed in haar vel zit. Die het normaal vindt om hulp te vragen als iets moeilijk loopt, maar die ook erg bereid is om anderen te helpen. Die op verschillende niveaus wordt ondersteund en ziet ook hoe deze bij elkaar passen (strategieën van bij de logo, worden ook gebruikt in de klas en thuis).”